Scheidingssignalen, hoe herken je die?
Gepubliceerd op 12-12-2025 door de Scheidingsplanner
Scheidingssignalen – moet ik me zorgen maken?
Veel mensen herkennen scheidingssignalen pas achteraf. Ze zien dan hoe langzaam er afstand ontstond, hoe ruzies normaal werden en hoe liefde plaatsmaakte voor irritatie of stilte.
Twijfel je nu zelf: zijn dit normale relatieproblemen of zijn het echt signalen van een naderende scheiding?
In dit artikel helpen we je om:
- Belangrijke scheidingssignalen te herkennen.
- Te begrijpen wanneer deze signalen “gewoon” relatieproblemen zijn.
- Te zien wanneer ze een serieuze waarschuwing zijn dat jouw grens in zicht komt.
- Te weten welke stappen je kunt zetten – óók als je nog twijfelt.
Twijfel je breder over scheiden of blijven? Kijk dan ook op: Ga ik scheiden of blijven?
Wat zijn scheidingssignalen?
Scheidingssignalen zijn terugkerende patronen in je relatie die kunnen wijzen op een relatiebreuk. Ze sluipen vaak langzaam je dagelijks leven in. Op zichzelf hoeft één signaal nog geen scheiding te betekenen, maar een combinatie – en vooral de duur en intensiteit ervan – is vaak veelzeggend.
Veelvoorkomende scheidingssignalen in het dagelijks leven
Herken je (meerdere) van onderstaande signalen?
- Weinig of geen toekomstplannen meer samen.
- Jullie praten niet of nauwelijks over “later” en stellen gezamenlijke plannen steeds uit.
- Geen leuke dingen meer samen doen. Ieder heeft zijn eigen leven, hobby’s en sociale kring. Samen-activiteiten worden schaars.
- Emotionele afstand en afzondering. Je deelt belangrijke dingen liever met vrienden, familie of collega’s dan met je partner.
- Veel ruzie of constante irritatie. Er zijn vaak discussies over kleine dingen, terwijl onderliggend meer speelt.
- Minder affectie en intimiteit. Knuffels, een arm om iemand heen, een kus – ze worden zeldzaam of voelen “geforceerd”.
- Kritiek in plaats van waardering. De focus ligt vooral op wat de ander fout doet. Complimenten en erkenning verdwijnen.
- Meer aandacht voor anderen. Flirten, intens appcontact met iemand anders, emotionele steun vooral buiten de relatie zoeken.
Scheidingssignalen na ingrijpende gebeurtenissen
Soms worden scheidingssignalen versterkt of “wakker gemaakt” door grote veranderingen, zoals:
- Verlies van werk of langdurige werkstress.
- Ziekte (bijvoorbeeld depressie of burn-out).
- Het overlijden van een kind of dierbare.
- Pensioen, verhuizing of “empty nest” als kinderen uit huis gaan.
Onder deze omstandigheden kunnen verschillen in coping-stijl (de manier waarop iemand omgaat met stressvolle situaties, problemen of tegenslag), behoeften en verwachtingen veel zichtbaarder worden. Dan zie je bijvoorbeeld:
- Dat jullie totaal anders met verdriet of stress omgaan.
- Dat je je door de ander juist extra alleen voelt in zo’n moeilijke periode.
Ook dat zijn belangrijke scheidingssignalen – zeker als er geen open gesprek (meer) over mogelijk is.
Er is geen harde checklist – maar jouw gevoel telt
Er bestaat geen officiële, complete lijst met scheidingssignalen die je altijd exact vertelt: “Nu moet je weggaan.” Toch zijn er situaties die in de praktijk vaak samenhangen met de beslissing om uit elkaar te gaan. Let vooral op:
- Hoe lang de signalen al aanwezig zijn.
- Of er bereidheid is om iets te veranderen.
- Wat het met jou (en de kinderen) doet.
Scheidingssignalen bespreken met je partner: hoe doe je dat?
Als er geen sprake is van (dreigend) geweld en het veilig is om te praten, helpt het om je zorgen te delen:
- Beschrijf concreet wat je ziet: “We doen bijna niets meer samen en praten eigenlijk alleen nog over praktische dingen.”
- Vertel wat dat met je doet: “Ik voel me daardoor alleen en begin te twijfelen of we zo nog gelukkig kunnen zijn met elkaar.”
- Benoem je wens: “Ik zou graag willen onderzoeken of we hier samen iets aan kunnen doen, want ik wil niet zomaar opgeven.”
Zorg dat je het gesprek voert op een rustig moment en vanuit je eigen gevoel, niet als aanval.
Hulp inschakelen als scheidingssignalen blijven terugkomen
Blijven de scheidingssignalen aanwezig, ook nadat je ze voorzichtig hebt benoemd? Lopen gesprekken vast of worden ruzies juist heftiger? Dan kan hulp van buitenaf nodig zijn.
Mogelijkheden:
- Relatietherapie: om patronen te onderzoeken en te kijken of er nog een gezamenlijke basis is.
- Mediation of scheidingsspecialist: als je al (ernstig) twijfelt aan samen verder gaan, en je wilt weten wat een scheiding voor jou en de kinderen betekent.
Scheidingssignalen, kinderen en ‘blijf ik of ga ik?’
Scheidingssignalen hebben niet alleen impact op jou, maar ook op eventuele kinderen:
- Ze merken spanningen, ruzies of stilzwijgen.
- Ze kunnen zich verantwoordelijk gaan voelen voor de sfeer.
- Ze leren aan jullie relatie wat “normaal” is in een partnerschap.
- Dat kan ook een belangrijk signaal zijn in je afweging: is de manier waarop wij nu samenleven goed voor de kinderen?
Wil je meer weten over de impact op kinderen en je mogelijkheden als je toch besluit te scheiden? Kijk dan op:
Scheiden en kinderen
Relatietips bij relatieproblemen
Met elkaar in gesprek gaan, het delen waar je mee zit en het verbeteren van de onderlinge communicatie zijn de eerste stappen om samen aan jullie relatie te werken. Bedenk daarbij dat het vaak moeilijk is om samen tot een oplossing voor de relatieproblemen te komen. Het inschakelen van professionele hulp kan dan uitkomst bieden en je helpen uit een negatieve spiraal te komen.
Lees ook het artikel 'Relatietips om samen je relatie te verbeteren' voor meer praktische tips.
Veelgestelde vragen behorende bij 'Scheidingssignalen'
Hieronder vind je de antwoorden op veelgestelde vragen behorende bij 'Scheidingssignalen'.
- Wat als 1 van beide niet wil scheiden?
-
Als slechts één van de partners wil scheiden, kan de scheiding toch worden doorgezet. In Nederland is het wettelijk niet verplicht dat beide partners instemmen met een scheiding. De partner die wil scheiden, kan een eenzijdig verzoek tot echtscheiding indienen bij de rechtbank. Over het algemeen brengt dit proces wel meer tijd en emotionele belasting met zich als de andere partner niet meewerkt. De scheiding duurt meestal langer en kost meer geld en je hebt meer kans om in een vechtscheiding terecht te komen.
Het is belangrijk om in zo’n situatie stappen zorgvuldig te nemen, zowel financieel, juridisch als emotioneel. Goede communicatie en professionele begeleiding, zoals mediation of advies van een scheidingsspecialist, kan helpen om onnodige escalaties te voorkomen en het proces soepel te laten verlopen.
Wil je weten wat je rechten en mogelijkheden zijn in deze situatie? Maak gerust een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek voor persoonlijk advies en begeleiding.
- Wat zijn goede redenen om uit elkaar te gaan?
-
Er bestaan geen 'goede' of 'foute' redenen om uit elkaar te gaan - het gaat om jouw persoonlijke situatie. Wel kunnen er omstandigheden zijn die vaak aanleiding zijn voor een scheiding, zoals:
- Gebrek aan liefde en verbinding
- Communicatieproblemen: problemen worden niet uitgesproken of opgelost
- Ontrouw, misbruik of intimidatie
- Huiselijk geweld of manipulatie
- Financiële problemen, zoals onverantwoordelijk financieel gedrag
- Botsende karakters of waarden
- Gebrek aan intimiteit of fysiek contact
- Verslavingsproblematiek
- Verschillende toekomstverwachtingen
- Ongelijkwaardigheid in de relatie
Het is belangrijk om te onthouden dat de beslissing om uit elkaar te gaan zeer persoonlijk is. Wat voor de één een goede reden is, hoeft dat voor de ander niet te zijn. Professionele hulp, zoals relatietherapie, kan helpen bij het nemen van weloverwogen beslissingen over de toekomst van je relatie.
- Kan je uit elkaar gaan zonder te scheiden?
-
Ja, je kunt uit elkaar gaan zonder officieel te scheiden. Dit wordt "scheiding van tafel en bed" genoemd. Bij een scheiding van tafel en bed blijven jullie juridisch gezien getrouwd, maar leven jullie gescheiden. Het vermogen wordt verdeeld en je woont niet meer samen, maar het huwelijk blijft bestaan. Dit kan een bewuste keuze zijn, bijvoorbeeld om religieuze of financiële redenen, of vanwege praktische overwegingen zoals pensioenrechten.
Daarnaast kun je er ook voor kiezen om informele afspraken te maken en apart te gaan wonen zonder juridische stappen te ondernemen, maar dit brengt meer risico’s met zich mee. Je blijft in dat geval volledig juridisch verbonden, wat gevolgen kan hebben voor zaken als schulden, partneralimentatie en erfrecht.
Wil je meer weten over jouw mogelijkheden om uit elkaar te gaan zonder te scheiden? Maak gerust een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek. Wij helpen je inzicht te krijgen in wat voor jou het beste werkt!
Over de auteur Rudi Mertens
Mediator & Register Financieel Echtscheidingsadviseur
Rudi is sinds 2009 fulltime werkzaam als (echt)scheidingsbemiddelaar en mediator. Hij is sterk resultaatgericht en ziet elke scheiding als een uitdaging om samen op te lossen. De vaak complexe situatie triggert hem om te onderzoeken wat er wél mogelijk is. Hij vindt het belangrijk om binnen een aanvaardbare tijd een conceptconvenant op tafel te hebben en bewaakt daarbij het tempo, zodat het traject voortgang houdt en cliënten stap voor stap naar de eindstreep worden geleid. Het moment waarop beide partijen met een goed gevoel hun handtekening zetten en bedanken voor de begeleiding, is voor hem waar het om draait.
Vertrouwen, heldere verwachtingen en overzicht staan centraal in zijn werkwijze. Hij legt duidelijk uit wat hij gaat doen en hoe, en brengt de – vaak overweldigende – situatie terug tot hanteerbare proporties. Waar cliënten soms het gevoel hebben tegen een “ijsberg” aan te kijken, helpt hij hen om alles op te knippen in begrijpelijke onderdelen. Extra aandacht heeft hij voor degene die financieel minder onderlegd is; juist die persoon moet erop kunnen vertrouwen dat zijn of haar belangen goed zijn vertegenwoordigd. Voor hem is het essentieel dat beide partijen zich inzetten om samen tot een convenant te komen waar ze allebei achterstaan.
Rudi heeft een vestiging in Maastricht & Heerlen