Waardebepaling bedrijf bij scheiding
Gepubliceerd op 19-02-2025 door de Scheidingsplanner
Waardering onderneming bij echtscheiding
Een scheiding is al moeilijk, maar als er ook een bedrijf bij betrokken is, wordt het nog ingewikkelder. Het bepalen van de waarde van het bedrijf is een belangrijke stap. Dit heeft invloed op hoe de bezittingen en eventuele alimentatie verdeeld worden. In dit artikel leggen we uit hoe de waarde van een bedrijf bepaald wordt bij een scheiding. We bespreken de factoren die hierbij een rol spelen en hoe je ervoor kunt zorgen dat dit goed verloopt.
Waarom de waarde van het bedrijf bepalen?
Als ondernemers getrouwd zijn in algehele gemeenschap van goederen, wordt bij scheiding de waarde van het bedrijf gelijk verdeeld tussen de ex-partners. Daarvoor is een waardebepaling nodig. Ook bij huwelijkse voorwaarden of beperkte gemeenschap van goederen is een waardebepaling van het bedrijf onderdeel van de scheiding. Hoe de waarde verdeeld moet worden, hangt af van wat er in de huwelijkse voorwaarden staat. Bij een beperkte gemeenschap van goederen is het moment dat het bedrijf gestart is het uitgangspunt.
Wie bepaalt de waarde van het bedrijf?
Een deskundige, zoals een accountant, bepaalt de waarde van een bedrijf. Dit is specialistisch werk waar vaak verschillende meningen over zijn. Het vaststellen van de waarde is namelijk niet makkelijk omdat er meerdere factoren meespelen. Er wordt onder andere gekeken naar de jaarlijkse cijfers, waarde van bedrijfsmiddelen marktomstandigheden en toekomstige inkomsten. Ook de rechtsvorm (eenmanszaak, VOF, BV, etc.) heeft invloed. Een accountant kan overigens verschillende waarderingsmethoden hanteren.
Samen de waarde bepalen
Tijdens de scheiding kunnen de ex-partners proberen samen de waarde van het bedrijf vast te stellen. Dit kan met behulp van de bedrijfsaccountant of een andere deskundige. Zo kunnen ze zelf, zonder rechter, tot een waardebepaling komen. Dit is echter alleen mogelijk als jullie op goede voet uit elkaar gaan, wat in de praktijk vaak niet eenvoudig is. Bedenk dat de ondernemer vaak belang heeft bij een lage waardering om minder te hoeven betalen. En de ex-partner heeft juist baat bij een hoge waardering.
Deskundigen voor waardebepaling inschakelen
Lukt het niet samen? Dan kunnen beide partijen hun eigen deskundige inschakelen voor een waardebepaling. Beide deskundigen zullen hun eigen waardebepaling maken. Vervolgens kunnen jullie, met hulp van adviseurs, mediators of advocaten, opnieuw proberen tot een overeenstemming te komen. Lukt dit niet, dan kan de rechter een beslissing nemen of zelf een onafhankelijke deskundige aanwijzen.
Peildatum voor de waardering
De waarde van de onderneming wordt meestal vastgesteld op de peildatum, de dag waarop de bezittingen feitelijk worden verdeeld. Vaak wordt er echter een eerdere datum afgesproken, bijvoorbeeld de datum van de laatste balans van de onderneming op het moment dat de scheidingsregeling wordt opgepakt.
Rechtsvorm van de onderneming en waardebepaling
De rechtsvorm van de onderneming speelt een grote rol in de waardebepaling. Elke rechtsvorm brengt verschillende complicaties en fiscale gevolgen met zich mee. Hierdoor leggen we het op hoofdlijnen uit.
Waardebepaling eenmanszaak
De waarde van een eenmanszaak is sterk verbonden aan de eigenaar. Als zzp’er ben je in feite het bedrijf, en als je wegvalt, kan de waarde van de onderneming sterk dalen. Dit heet persoonlijke goodwill en wordt vaak buiten beschouwing gelaten bij de waardebepaling, omdat een derde partij deze waarde niet snel overneemt.
Waardebepaling besloten vennootschap (bv)
Bij een BV worden de aandelen in de onderneming verdeeld als je in gemeenschap van goederen bent getrouwd. In de praktijk wil een ex-partner meestal geen aandelen, maar geld. Een accountant bepaalt de waarde van deze aandelen, waarbij ook wordt gekeken of je een meerderheids- of minderheidsbelang hebt
Waardebepaling vennootschap onder firma (vof)
De waardebepaling van een VOF kan complex zijn, vooral als je ex-partner ook een vennoot is. Een van de vennoten zal waarschijnlijk uitgekocht moeten worden, of de waarde van de VOF moet op een andere manier worden verrekend. In een VOF is het vermogen altijd verdeeld tussen meerdere personen.
Waarderingsmethoden voor een onderneming
Een waarderingsdeskundige kan verschillende methoden gebruiken om de waarde van een bedrijf te bepalen:
1. Boekwaarde
Het eigen vermogen volgens de balans (bezittingen minus schulden).
2. Intrinsieke Waarde
Het eigen vermogen volgens de balans, opnieuw gewaardeerd tegen de actuele waarde van activa en passiva.
3. Liquidatiewaarde
De waarde van de onderneming als deze direct wordt geliquideerd (opbrengsten van activa minus schulden en kosten van liquidatie).
4. Rentabiliteitswaarde
De geschatte jaarlijkse winst gedeeld door de rendementseis.
5. Discounted Cash Flow (DCF-methode)
De waarde van de toekomstige geldstromen van de onderneming.
Soms kiest de deskundige voor een combinatie van methoden om een nauwkeuriger beeld te krijgen van de bedrijfswaarde.
Waardering onderneming bepaald? Continuïteit bedrijf staat voorop
Bij het bepalen van de bedrijfswaarde staat de continuïteit van de onderneming centraal. Als het uitkopen van je ex-partner in één keer niet mogelijk is, wordt vaak een regeling getroffen waarbij je de uitkoop in termijnen kunt voldoen. Een rechter ziet liever niet dat de ondernemer in financiële problemen komt, waardoor de continuïteit van het bedrijf in gevaar komt, of niet meer aan alimentatieverplichtingen kan voldoen.
Onze ondernemersdesk: iedereen verder, ook de onderneming!
Onze ondernemersdesk is gericht op een nieuwe toekomst voor alle betrokken partijen: jij als ondernemer, je ex-partner en jullie eventuele kinderen. Wij kijken bij de berekeningen naar alle relevante zaken, zoals de bezittingen, de (jaar)cijfers, de schulden, het toekomstperspectief, enzovoort en kunnen voor jou de juridische, financiële en fiscale kaders inzichtelijk maken, zodat jij en je ex-partner weloverwogen keuzes kunnen maken. Maak gerust een vrijblijvende afspraak!