De Belastingdienst bij een scheiding met een eigen woning
Gepubliceerd op 23-05-2023 door de Scheidingsplanner
Hoe zit het met de belastingregels bij scheiden met een eigen woning?
Als het ergens misgaat in de belastingaangifte bij een echtscheiding, dan is het wel op het gebied van een eigen woning en de hypotheek. Deze regels van de Belastingdienst rondom een echtscheiding en een eigen woning zijn dan ook erg complex. Je krijgt namelijk te maken met zaken rondom het fiscaal partnerschap, de scheidingsregeling en de bijleenregeling. Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten?
Inhoudsopgave belastingdienst bij scheiden koophuis
> Verdeling onder- of overwaarde huis belasting
> De hypotheekrenteaftrek bij een scheiding
> Hoogte hypotheekrenteaftrek
> Hypotheekrente als alimentatie aftrekken
> Wat is de scheidingsregeling?
> Wat betekent de bijleenregeling?
> Wanneer eindigt het fiscaal partnerschap?
> Maandelijkse belastingteruggave wijzigen
> Schakel een fiscaal specialist in
Verdeling onder- of overwaarde huis belasting na scheiding
Of één van beiden nu de hypotheek na de scheiding overneemt of de woning wordt verkocht, je moet in ieder geval de waarde van de woning met elkaar verdelen. Hierbij kan er sprake zijn van overwaarde of onderwaarde. Je dient deze met elkaar te verrekenen, anders kan de Belastingdienst dit als een schenking zien en dat heeft weer allerlei andere gevolgen. Voor de beoordeling of er sprake is van een schenking gaat de Belastingdienst uit van de WOZ-waarde. Bij een overwaarde kan ook de bijleenregeling meespelen, dit heeft weer invloed op de hypotheekrenteaftrek van een eventueel nieuw aangekochte woning. Verderop deze pagina lees je meer over de bijleenregeling.
De hypotheekrenteaftrek bij een scheiding
Hoe je de hypotheekrenteaftrek en het eigen woningforfait in je belastingaangifte moet opnemen hangt van de situatie af:
- Je bent de enige eigenaar van de woning
- Je bent samen eigenaar van de woning
- Je ex-partner is eigenaar van de woning
Meer informatie over de verschillende situaties en de fiscale gevolgen hiervan vind je op de website van de Belastingdienst. Als je afspraken gaat maken over de woning is het verstandig om contact op te nemen met een financieel/fiscaal deskundige, zoals de Scheidingsplanner.
Hoogte hypotheekrenteaftrek
De Belastingdienst constateert dat er vaak meer hypotheekrente wordt afgetrokken dan wat het eigendomsdeel van de woning is. Meestal zijn beide ex-partners voor precies de helft eigenaar van de woning. Jij en je ex-partner mogen daarom in deze situatie ieder slechts maximaal 50 procent (je eigen aandeel) aan hypotheekrente aftrekken, tenzij er gebruik kan worden gemaakt van de vrije toedeling binnen het fiscaal partnerschap. Dit geldt ook als één partij maandelijks de gehele hypotheek betaalt. Na verbreking van het fiscaal partnerschap moet in beginsel iedere eigenaar zijn/haar aandeel in de hypotheekrente ook daadwerkelijk zelf betalen.
Hypotheekrente als alimentatie aftrekken
Wat vaak voorkomt is dat de betaalde hypotheekrente die door de ene ex-partner voor de andere de ex-partner wordt betaald als alimentatie in aftrek wordt gebracht, terwijl daar geen schriftelijke afspraken over zijn vastgelegd. De Belastingdienst accepteert dit niet en zal de belastingaanslag hierop corrigeren. Neem een afspraak hierover dus mee in het echtscheidingsconvenant. Laat je ook informeren of dit een verstandige optie is. Dit kan, afhankelijk van de persoonlijke situatie, ook nadelige gevolgen hebben en daarom kan er wellicht beter voor een andere optie worden gekozen. Er wordt hier te vaak standaard voor gekozen. De Scheidingsplanner kan je hierover uitstekend informeren.
Wat is de scheidingsregeling?
Als de overname van de woning een langere tijd duurt, kan de renteaftrek na een bepaalde periode vervallen voor degene die niet meer in het huis woont (vertrekker/eigenaar). In de wet is hier een termijn van 24 maanden voor opgenomen, gerekend vanaf het moment dat diegene (vertrekker) niet langer meer de intentie heeft om naar de woning terug te keren.
Wat betekent de bijleenregeling?
Verder moet je als vertrekker nog rekening houden met de zogeheten ‘bijleenregeling’. Deze regeling houdt kortweg in dat je de overwaarde die vrijkomt bij de overname van de blijver van de woning, weer moet investeren in een eventuele nieuwe koopwoning. Als je dat niet doet, met andere woorden, je gebruikt de overwaarde voor andere consumptieve doeleinden, dan mag je over het geleende bedrag ter hoogte van die overwaarde de verschuldigde hypotheekrente niet aftrekken als eigenwoningrente. Het betreft dus voornamelijk een ‘fiscale’ boeteregeling. Dit is een vrij eenvoudige weergave van de regeling. In de praktijk kan de regeling complexer zijn.
Wanneer eindigt het fiscaal partnerschap?
Door de scheiding verandert het fiscaal partnerschap. Je kunt er in het jaar waarin je fiscaal partnerschap wordt verbroken nog voor kiezen om voor bepaalde in de wet benoemde posten voor het gehele jaar elkaars fiscale partner te zijn. Afhankelijk van je situatie moet bekeken worden of dit een gunstige keuze is. Als je hiervoor kiest, dan mag je bijvoorbeeld het saldo van het eigenwoningforfait en de aftrekposten van de eigen woning onderling vrij toedelen. Dit kan mogelijk belastingvoordeel opleveren.
Maandelijkse belastingteruggave wijzigen
Omdat je privésituatie verandert kun je het beste tijdig je voorlopige aanslag aanpassen. Je voorkomt hiermee dat je ten onrechte maandelijkse belastingteruggaven ontvangt die je later moet terugbetalen. En let er ook op dat je de toeslagen zoals kindgebonden budget, kinderopvang-, huur- en zorgtoeslag aanpast naar de nieuwe situatie.
Schakel een fiscaal specialist in
Niet alleen op het gebied van scheiden en eigen huis zijn de belastingregels erg ingewikkeld. Ook bij andere onderwerpen zijn de belastingregels bij een scheiding vaak niet eenduidig en voor meerdere interpretaties vatbaar. De Belastingdienst constateert elk jaar in de belastingaangifte veel fouten die financiële risico’s met zich meebrengen. Schakel dus altijd een fiscaal adviseur in die gespecialiseerd is in echtscheidingen om je scheiding ook op fiscaal gebied goed te laten regelen. Dit voorkomt echt veel verrassingen achteraf. De Scheidingsplanner is gespecialiseerd in financieel én fiscaal advies bij een scheiding. Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
