Uit elkaar gaan met een koophuis
Gepubliceerd op 18-11-2024 door de Scheidingsplanner
Wat als je uit elkaar gaat met een koopwoning?
Uit elkaar gaan na samenwonen met een koophuis kan een ingewikkelde kwestie worden. Allereerst zijn de rechten en plichten van samenwoners niet vastgelegd in de wet. Bovendien speelt de vraag of jullie wel of geen samenlevingscontract hebben opgesteld een belangrijke rol. In dit artikel schetsen we de opties in beide situaties.
Inhoudsopgave uit elkaar gaan na samenwonen met een koophuis
> Eerste stap uit elkaar gaan met een koophuis
> Hoe werkt het zonder samenlevingscontract
> Wat als je uit elkaar gaat met een samenlevingscontract?
> Rechtbank
> Akte van verdeling
> Koophuis verkopen
> Overige veelgestelde vragen
Eerste stap uit elkaar gaan met een koophuis
Als jullie uit elkaar gaan met een koophuis na samenwonen, dan is de eerste stap dat er naar jullie woonwensen gekeken wordt. Want misschien heeft een van jullie wel de wens om in het koophuis te blijven wonen. De vraag is natuurlijk wel of dit financieel haalbaar is. Om dit te bepalen is inzicht in de volgende zaken nodig:
- Hebben jullie wel of geen samenlevingscontract?
- Wie is de eigenaar van het koophuis?
- Wel een samenlevingscontract: wat staat er in het contract?
- Wat is het inkomen na het uit elkaar gaan (kun je de hypotheek alleen betalen)?
Wij kunnen tijdens ons traject met onze onafhankelijke hypotheekscan al voor jullie inzichtelijk maken of jouw woonwensen financieel haalbaar zijn of niet. Omdat wij jouw financiën na het uit elkaar gaan helder maken, kan de hypotheekverstrekker makkelijker en sneller beoordelen of je de hypotheek kunt overnemen. Dit geeft duidelijkheid en rust. Lees hier meer over onze hypotheekscan.
Uit elkaar met koophuis zonder samenlevingscontract
De eerste stap is het vaststellen wie de eigenaar van het koophuis is. Er zijn twee opties:
- Het huis staat op beider namen
- Het huis staat op één naam
Bij de eerste optie koopt de partner die in het huis blijft wonen de andere partner uit. Bij verkoop van de koopwoning wordt de opbrengst (bij overwaarde) of schuld (bij onderwaarde) met elkaar gedeeld. Bij de tweede optie is die partner de eigenaar, hij/zij kan in de woning blijven wonen. Wil deze partner dit niet, dan is hij/zij gerechtigd om de woning te verkopen. De opbrengst of schuld hoeft niet met de andere partner gedeeld te worden.
Wat als je uit elkaar gaat met een samenlevingscontract?
Is één van jullie beiden eigenaar? De andere partner kan dan geen aanspraak maken op het koophuis, tenzij jullie andere afspraken hebben laten vastleggen in jullie samenlevingscontract. Kijk dus eerst na wat jullie in jullie samenlevingscontract hebben afgesproken.
Staat het huis op naam van jullie beiden? Raadpleeg dan ook jullie samenlevingscontract voor de gemaakte afspraken. Staan er in het contract geen concrete afspraken over de woning? Bij verkoop delen jullie de over- of onderwaarde met elkaar. Wil je in het huis blijven wonen? Dan moet jij jouw ex-partner uitkopen.
Rechtbank
Als je uit elkaar gaat na samenwonen dan hoef je niet naar de rechtbank om de samenleving te beëindigen, ongeacht of je wel of geen samenlevingscontract hebt. Je hebt dus ook geen advocaat nodig. Het is wel verstandig om de gemaakte afspraken in een convenant vast te leggen om eventuele onduidelijkheden in toekomst te voorkomen.
Akte van verdeling
Een akte van verdeling is nodig als een van beiden in het huis blijft wonen. In deze akte van verdeling wordt vastgelegd dat de partner die in het huis blijft wonen verantwoordelijk is voor de betaling van de hypotheek. De partner die het huis verlaat kan dan hiervoor niet meer aansprakelijk worden gesteld. Je kunt de akte van verdeling laten opstellen door een notaris.
Koophuis verkopen
Heeft geen van beiden de wens om in de woning te blijven wonen? Dan verkopen jullie de woning. Hoe jullie de opbrengst of schuld moeten verdelen hangt af van wie de eigenaar van de woning is. Ook spelen de gemaakte afspraken in een eventueel samenlevingscontract een belangrijke rol.
Onze hulp bij uit elkaar gaan
Het uit elkaar gaan na samenwonen is soms extra lastig, omdat er vaak grote onzekerheden ontstaan. De Scheidingsplanner geeft je niet alleen inzicht in zaken die moeten, maar vooral ook in de zaken die kunnen. Hiervoor gaan we op zoek naar de eigen en de gemeenschappelijke belangen en wensen. Wij maken alles inzichtelijk: van de eigen woning tot de alimentatie en tegemoetkomingen, noem maar op. Wij brengen jullie toekomstige financiële positie duidelijk in beeld, zodat jullie na afloop van het traject echt in staat zijn om vooruit te kijken.
Overige veelgestelde vragen over 'Uit elkaar gaan met een koophuis'
Hieronder vind je de antwoorden op andere veelgestelde vragen over 'Uit elkaar gaan met een koophuis'.
- Wat gebeurt er met je hypotheek als je uit elkaar gaat?
-
Bij een scheiding heeft de hypotheek grote financiële en praktische gevolgen. Wat er met de hypotheek gebeurt, hangt af van jullie afspraken en financiële situatie. Dit zijn de meest voorkomende scenario’s:
-
Eén partner blijft in de woning:
De partner die blijft, moet de ander vaak uitkopen en de hypotheek op eigen naam voortzetten. Dit kan alleen als de bank hiermee akkoord gaat en de overblijvende partner voldoende inkomen heeft. -
De woning wordt verkocht:
Als geen van beiden de woning wil of kan behouden, kan deze worden verkocht. De winst (overwaarde) of schuld (restschuld) wordt dan verdeeld volgens de eigendomsverhouding.
Zolang de hypotheek niet volledig is overgenomen door één van jullie of de woning nog niet is verkocht, blijven jullie samen verantwoordelijk voor de hypotheeklasten. Houd ook rekening met fiscale gevolgen, zoals de verdeling van de hypotheekrenteaftrek.
Meer informatie over de hypotheek bij een scheiding, lees op Scheiden en de hypotheek. Voor persoonlijk advies kun je een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek maken.
-
- Waar heb ik recht op als we uit elkaar gaan?
-
Als samenwoners uit elkaar gaan, zijn je rechten afhankelijk van de afspraken die jullie hebben gemaakt en of er een samenlevingscontract is. Dit zijn de belangrijkste zaken om rekening mee te houden:
-
Woning en inboedel:
- Koopwoning: Als jullie samen eigenaar zijn van de woning, moet deze worden verkocht of kan één van jullie de ander uitkopen. De afspraken hierover hangen af van de eigendomsverhouding.
- Voor inboedel: wie een item heeft aangeschaft, blijft eigenaar, tenzij anders afgesproken.
-
Financiën:
- Zonder samenlevingscontract zijn jullie in principe financieel onafhankelijk. Wel moeten gezamenlijke schulden en tegoeden eerlijk worden verdeeld.
- Met een samenlevingscontract bepalen de afspraken hierin hoe bijvoorbeeld rekeningen, kosten en vermogen worden verdeeld.
-
Kinderen:
- De rechten en plichten over kinderen zijn wettelijk vastgelegd. Denk aan het opstellen van een ouderschapsplan, kinderalimentatie en zorgverdeling. Ook niet-getrouwde ouders hebben deze verplichting bij gezamenlijk gezag.
-
Partneralimentatie:
- Dit is alleen aan de orde als dit expliciet in het samenlevingscontract is vastgelegd.
-
Pensioen:
- Pensioenrechten worden bij samenwoners niet automatisch verdeeld na het beëindigen van de relatie, tenzij dit specifiek is afgesproken in het samenlevingscontract.
Omdat er bij samenwonen minder wettelijke bescherming is dan bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap, is het extra belangrijk om duidelijke afspraken te maken bij het uit elkaar gaan.
Wil je hulp bij jouw situatie en het vastleggen van afspraken? Maak gerust een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
-
- Waar moet je op letten als je uit elkaar gaat?
-
Uit elkaar gaan is een ingrijpende gebeurtenis waarbij belangrijke afspraken moeten worden gemaakt. Of je nu samenwoont, getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt, dit zijn de belangrijkste zaken om op te letten:
1. Woning
Beslis wat er met de woning gebeurt:
- Bij een koopwoning: wordt de woning verkocht, of koopt één van jullie de ander uit? Zorg dat de hypotheek en eigendomsverdeling goed worden geregeld.
- Bij een huurwoning: bespreek wie in de woning blijft en geef dit door aan de verhuurder.
2. Financiën en verdeling van bezittingen
- Gezamenlijke bankrekeningen, schulden en spaargeld: maak afspraken over hoe deze worden verdeeld.
- Inboedel: Verdeeld spullen eerlijk. Meestal behoudt iedereen wat hij/zij heeft gekocht, tenzij anders afgesproken.
3. Kinderen
- Stel een ouderschapsplan op bij minderjarige kinderen: Leg vast bij wie de kinderen wonen, hoe de zorgverdeling is, en hoe je kinderalimentatie regelt.
- Zet het belang van de kinderen voorop en communiceer duidelijk met hen over de situatie.
4. Partner-/kinderalimentatie
- Bij een huwelijk of samenwoners met contract kan partneralimentatie van toepassing zijn.
- Kinderalimentatie moet altijd worden geregeld en hangt af van jullie inkomen en zorgverdeling.
5. Juridische en fiscale zaken
- Pas testamenten aan en maak afspraken over erfenissen, zeker als er kinderen zijn.
- Controleer de gevolgen voor belastingen en toeslagen, zoals hypotheekrenteaftrek en kindgebonden budget.
6. Emotionele impact
Uit elkaar gaan is emotioneel zwaar. Zoek ondersteuning, bijvoorbeeld van een mediator of scheidingsadviseur, om het proces zo soepel mogelijk te laten verlopen.
Wil je hulp bij het regelen van jouw scheiding? Maak gerust een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
