Scheiding ondernemer en het pensioen

Verdeling pensioen bij echtscheiding ondernemers

Als je gaat scheiden en je hebt een eigen bedrijf, dan is het goed regelen van alle financiële vraagstukken een van de belangrijke onderdelen van het scheidingsproces. Daar hoort het verdelen van jouw opgebouwd pensioen ook bij. We leggen je hier graag uit hoe de verdeling werkt en wie recht heeft op wat:

> Wet verdeling pensioen bij scheiding
> Pensioenverdeling bij scheiding en andere relatievormen
> Pensioen in eigen beheer bij scheiding
> Pensioenverdeling bij scheiding directeur-grootaandeelhouder (DGA)
> Nieuwe pensioenregels vanaf 1 januari 2027

Wet verdeling pensioen bij scheiding

Ben jij getrouwd of ben jij een geregistreerd partnerschap aangegaan? Dan krijg je te maken met de wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wet VPS). In deze wet staat dat je recht hebt op de helft van het ouderdomspensioen van jouw ex-partner en andersom als het pensioen is opgebouwd tijdens het huwelijk of partnerschap. Deze wet geldt alleen voor toekomstige uitkeringen die met “pensioen” worden aangeduid, niet voor andere oudedagsvoorzieningen zoals bijvoorbeeld lijfrente. Je kunt voor de verdeling kiezen voor pensioenverevening of pensioenconversie.

Daarnaast heb je na de scheiding recht op een bijzonder partnerpensioen (wordt ook wel nabestaandenpensioen genoemd) voor zover het is opgebouwd tot het moment van scheiding. Het is overigens altijd mogelijk om van de wet VPS af te wijken, door samen andere afspraken te maken en deze vast te leggen in het scheidingsconvenant. Bedenk hierbij dat het bij het verdelen van het pensioen meestal om grote bedragen gaat. Bovendien heeft het uitruilen van pensioen naar een ander vermogensbestanddeel, zoals aandelen of beleggingen, fiscale gevolgen voor de inkomstenbelasting. Laat je dus goed voorlichten wat voor jullie de meest gunstige optie is.

Pensioenverdeling bij scheiding en andere relatievormen

Bij deze relatievormen kan de verdeling van het pensioen bij scheiding anders werken :

• Getrouwd op huwelijkse voorwaarden
• Geregistreerd partnerschap met partnerschapsvoorwaarden
• Samenwonenden met of zonder samenlevingscontract

Check bij huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden of jullie in jullie overeenkomst afspraken hebben vastgelegd over het verdelen van het pensioen. Deze afspraken hebben namelijk voorrang op de Wet verevening Pensioenrechten en zijn dus bepalend voor de verdeling.

Als je samenwoont heb je in beginsel geen recht op elkaars ouderdomspensioen, meestal wel op elkaars partnerpensioen.

Pensioenverdeling bij scheiding directeur-grootaandeelhouder (DGA)

Als DGA heb jij misschien ook (gedeeltelijk) jouw pensioen in eigen beheer opgebouwd. Deze vorm van pensioenopbouw is per 1 juli 2017 afgeschaft. Als je destijds niet voor een andere optie hebt gekozen, dan is het pensioen in eigen beheer premievrij in stand gebleven vanaf die datum. Bij een echtscheiding verdeel je dit pensioen dan volgens de Wet VPS.

Als jij toentertijd voor een van de andere 2 opties hebt gekozen - pensioen afkopen of omzetten in een oudedagsverplichting (ODV) – dan kan dit bij een scheiding tot een knelpunt leiden. Je ex-partner heeft toen namelijk - door middel van schriftelijke toestemming - deels afstand gedaan van het tijdens het huwelijk opgebouwde pensioen. We zien echter veel rechtspraak over de vraag of dit destijds duidelijk is uitgelegd aan de ex-partner en of hij/zij hiervoor toen wel een schappelijke compensatie heeft ontvangen. Om lastige discussies en de gang naar de rechter te vermijden heb je een scheidingsadviseur nodig die verstand heeft van dit soort financiële complexe zaken. De Scheidingsplanner weet wat de (financiële) rechten en plichten van een DGA zijn en kan hierdoor vaak oplossingen bedenken.

Denk tot slot ook aan een eventueel liquiditeitsprobleem. Het benodigde pensioenkapitaal is vaak geïnvesteerd in het bedrijf of zit misschien vast in leningen verstrekt aan de DGA. Bovendien moet het benodigde kapitaal ook daadwerkelijk beschikbaar zijn op pensioendatum, of misschien wel eerder als ten behoeve van de ex-partner een bedrag moet worden afgestort buiten de BV. Lukt dat?

Nieuwe pensioenregels vanaf 1 januari 2027

Naar verwachting wordt vanaf 1 januari 2027 de Wet verevening pensioenrechten aangepast, met name omdat de huidige wet erg ingewikkeld is. Je blijft net als nu recht houden op de helft van het ouderdomspensioen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. Om de wet te vereenvoudigen en om ervoor te zorgen dat ex-partners minder financieel met elkaar verbonden blijven zijn dit onder meer de belangrijkste wijzigingen:

• Voor alle scheidende koppels wordt pensioenconversie de standaard en dat betekent dat iedere ex-partner een eigen aanspraak op ouderdomspensioen heeft;
• De ex-partner is voor de uitbetaling van het pensioen niet langer afhankelijk van het in leven zijn van de verdelingsplichtige partner;
• In de nieuwe situatie hebben beide ex-partners recht op de helft van het partnerpensioen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. De periode van opbouw voor het huwelijk komt dus te vervallen;
• Beide partners kunnen een eigen financiële planning maken op basis van het eigen resterende en nog op te bouwen pensioen en het definitief toebedeelde pensioen van de ex-partner.

Je leest hier meer over in het artikel ‘Wetsvoorstel pensioenverdeling bij scheiding 2027’

Schakel hulp in!

Elke echtscheiding is uniek en dat geldt ook voor elke onderneming. Schakel daarom de hulp in van een professionele mediator of financieel expert. Zo’n onafhankelijke specialist – zoals de Scheidingsplanner - is onpartijdig, behartigt de belangen van jullie beiden én heeft continuïteit van je onderneming hoog op het lijstje staan.

Onze ondernemersdesk voor ondernemers en partners die gaan scheiden is gericht op een nieuwe toekomst voor alle betrokken partijen: jij als ondernemer, je ex-partner en jullie eventuele kinderen. Wij kijken bij de berekeningen naar alle relevante zaken, zoals de bezittingen, de (jaar)cijfers, de schulden, het toekomstperspectief, enzovoort en kunnen voor jou de juridische, financiële en fiscale kaders inzichtelijk maken, zodat jij en je ex-partner weloverwogen keuzes kunnen maken. Maak gerust een vrijblijvende afspraak!

Maak een vrijblijvende afspraak