Pensioen en scheiden
Hoe zit het met je pensioen als je gaat scheiden?
Het onderwerp pensioen is bij een scheiding vaak een ondergeschoven kindje. De oorzaak is meestal het ontbreken van kennis over de wetgeving en over pensioenen in het algemeen. Bij veel advocaten en scheidingsbemiddelaars komt het pensioen tijdens het opstellen van een convenant slechts zijdelings aan de orde.
Voor gehuwden en geregistreerd partners heeft een scheiding echter wél gevolgen voor de verdeling van het opgebouwde pensioen van beide partners. Bij een scheiding van tafel en bed geldt dat ook voor het verdelen van het ouderdomspensioen, de opbouw van het nabestaandenpensioen kan daarentegen in stand gehouden worden. Een punt van aandacht dus. Zorg dan ook dat het pensioen onderdeel is van alle financiële afspraken tijdens de scheiding.
Inhoudsopgave op deze pagina
> Hoe verdeel je je pensioen bij een scheiding?
> Hoe lang betaal je pensioen aan je ex-partner?
> Pensioenverevening bij scheiding
> Scheiden pensioen conversie
> Bijzonder partnerpensioen bij overlijden na scheiding
> Wat gebeurt er met mijn pensioen als mijn ex-partner overlijdt?
> Wat gebeurt er met pensioen als ex-partner hertrouwt?
> Wat als ik mijn pensioen in eigen beheer heb?
> Afzien en afkoop van pensioen bij echtscheiding
> Het pensioen bij een scheiding op latere leeftijd
> Overige veelgestelde vragen
Hoe verdeel je je pensioen bij een scheiding?
Heeft mijn ex recht op een deel van mijn pensioen is een vaak gestelde vraag. Voor gehuwden en geregistreerd partners is dit in de wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wet VPS) geregeld. In deze wet staat dat je recht hebt op de helft van het ouderdomspensioen van jouw ex-partner en andersom. Voor zover het is opgebouwd in huwelijkse periode of de periode van het geregistreerd partnerschap. Het is wel mogelijk om van deze wet af te wijken, door samen andere afspraken te maken en deze vast te leggen in het scheidingsconvenant. Deze verdeling geldt uitdrukkelijk niet voor samenwoners. Daarnaast heb je na de scheiding recht op een bijzonder partnerpensioen voor zover het is opgebouwd tot het moment van scheiding. Dit recht geldt OOK voor samenwoners.
Wetsvoorstel pensioenverdeling bij scheiding 2027
De Wet VPS gaat waarschijnlijk per 1 januari 2027 veranderen. Hiervoor is een wetsvoorstel in behandeling bij de Tweede Kamer. Totdat dit wetsvoorstel is aangenomen gelden de huidige regels. Meer informatie over dit wetsvoorstel vind je in het artikel ‘Wet verdeling pensioen bij scheiding’.
Hoe lang betaal je pensioen aan je ex-partner?
Je ontvangt jouw (verevenings)recht op het pensioen van jouw ex-partner vanaf het moment dat je ex-partner met pensioen gaat en zolang hij/zij in leven is. Het recht stopt dus op het moment dat je ex-partner overlijdt. In sommige gevallen heb je daarna nog wel recht op een levenslang bijzonder partnerpensioen.
Alles in één keer goed geregeld.
Ruim 15 jaar ervaring met een hoge klantwaardering
Begeleiding op financieel, fiscaal en juridisch gebied
Met oog voor de emoties
Allesomvattend Scheidingsplan®
Snel inzicht in de financiële toekomst & woonwensen
Creatief en oplossingsgericht meedenken
Ervaringen
"Hele prettige begeleiding van het hele team. Onze vragen werden snel en deskundig beantwoord."
"Zeer meedenkend en zeer tevreden. Deskundig aanpak. Ik ben ontzettend goed door dit proces geholpen. Ik weet dat het zonder jullie niet zo vlot was verlopen. Fijn is dit proces niet, maar door jullie er goed doorheen gekomen."
Pensioenverevening bij scheiding
Pensioenverevening houdt in dat op het moment dat je ex-partner met pensioen gaat, jij de helft ontvangt van zijn/haar tijdens het huwelijk/partnerschap opgebouwde pensioen. En je ex-partner ontvangt, vanaf het moment dat jij met pensioen gaat, de helft van jouw tijdens het huwelijk/partnerschap opgebouwde pensioen.
Je kan overigens een andere verdeling afspreken dan ieder de helft. Ook kan er een andere vereveningsperiode worden afgesproken. Bijvoorbeeld als je al enige tijd geen gemeenschappelijke huishouding meer voert of voor het huwelijk met elkaar hebt samengewoond en en je ook een afspraak wilt maken over deze periode. Deze gewenste afwijkingen moeten worden vastgelegd in het scheidingsconvenant.
Scheiden pensioen conversie
Je kunt ook kiezen voor conversie. Conversie wil zeggen dat het door jou opgebouwde ouderdoms- en partnerpensioen worden gesplitst in een zelfstandig pensioen voor jou en een zelfstandig pensioen voor je ex-partner.
Het verschil met pensioenverevening is dat je het pensioen van jouw ex-partner ontvangt op het moment dat jezelf met pensioen gaat en niet op het moment dat jouw ex-partner met pensioen gaat. Voor je ex-partner geldt uiteraard hetzelfde.
Bijzonder partnerpensioen bij overlijden na scheiding
In de Pensioenwet is bepaald dat er bij scheiding voor de ex-partner een recht ontstaat op bijzonder partnerpensioen. Dit recht ontstaat alleen als het partnerpensioen ook daadwerkelijk wordt opgebouwd. Het wordt dus niet alleen toegekend aan gehuwde en geregistreerde partners, maar kan ook worden toegekend aan ex-samenwoners. Ook met betrekking tot het (bijzonder) partnerpensioen kun je bij een scheiding afspraken maken die afwijken van de wet.
Wat gebeurt er met mijn pensioen als mijn ex-partner overlijdt?
Hoe jouw pensioen na scheiding en overlijden geregeld is, hangt af van of jij voor pensioenverevening of pensioenconversie gekozen hebt:
- Pensioenverevening: als je ex-partner overlijdt, dan krijgt je het aan hem/haar toebedeelde deel van jouw ouderdomspensioen terug. Je ontvangt daarnaast niet langer de helft van zijn/haar pensioen. Kom jij zelf te overlijden, dan ontvangt je ex-partner geen deel meer van jouw ouderdomspensioen. Dan ontvangt hij/zij juist weer het eigen, volledige pensioen. Na het overlijden van je ex-partner kan het zijn dat je wél een levenslang bijzonder partnerpensioen ontvangt.
- Pensioenconversie: je blijft na het overlijden van je ex-partner jouw deel van zijn of haar pensioenuitkering ontvangen. Daarentegen krijg je het deel van je pensioenuitkering, dat naar jouw ex-partner ging, niet terug.
Wat gebeurt er met pensioen als ex-partner hertrouwt?
Heb je na de scheiding een nieuwe partner en wil je die bij jouw overlijden goed verzorgd achterlaten? Ga goed na wat er gebeurt met je pensioen als jij overlijdt. Het kan namelijk zo zijn dat jouw ex-partner recht heeft op een deel van het partnerpensioen. Dit zogenoemde bijzonder partnerpensioen wordt afgetrokken van het totaalbedrag dat jouw pensioenuitvoerder als partnerpensioen uitkeert.
Wat als ik mijn pensioen in eigen beheer heb?
Ben je ondernemer en heb je een besloten vennootschap? Grote kans dat je jouw pensioen (gedeeltelijk) in eigen beheer hebt opgebouwd.
Het tijdens je huwelijk opgebouwde pensioen in eigen beheer moet je met je ex-partner delen wanneer je uit elkaar gaat. Tenzij in de huwelijkse voorwaarden is vastgelegd dat dit pensioen buiten de verdeling valt of je samen andere afspraken maakt.
Hier lees je meer over 'Scheiden en pensioen in eigen beheer'
Afzien en afkoop pensioen bij echtscheiding
Vaak wordt de vraag gesteld of je ook kunt afzien van het pensioen bij een scheiding. In de Pensioenwet staat dat jouw ex-partner inderdaad afstand kan doen van het bijzonder partnerpensioen. Deze afstandsverklaring moet dan wel concreet zijn opgenomen in het scheidingsconvenant. Het afzien van ouderdomspensioen heeft ook geen fiscale gevolgen, behalve als dit op enigerlei wijze wordt gecompenseerd door de andere partner. Deze handeling wordt gezien als afkoop van pensioen en dat kan grote fiscale en financiële gevolgen hebben Laat je dan ook goed voorlichten, voordat je besluit om tijdens de scheiding afwijkende afspraken te maken met betrekking tot je pensioen.
Het pensioen bij een scheiding op latere leeftijd
Bij een scheiding op latere leeftijd krijg je natuurlijk ook te maken met de wet verevening pensioenrechten bij scheiding (Wet VPS). Hoe ga je echter om met de verevening van de pensioenen? Deel je de opgebouwde pensioenen 50:50 volgens de wet of is het juist raadzamer om tot een andere verdeling over te gaan, bijvoorbeeld in verband met de woonwensen en de realiseerbare hypotheek?
Lees meer over het pensioen bij een scheiding op latere leeftijd
Overige veelgestelde vragen over 'Pensioen en scheiden'
Hieronder vind je de antwoorden op andere veelgestelde vragen over 'Pensioen en scheiden'.
- Hoeveel pensioen krijg ik na een echtscheiding?
-
Bij een echtscheiding in Nederland wordt het tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap opgebouwde ouderdomspensioen doorgaans gelijk verdeeld tussen beide partners. Dit is vastgelegd in de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (Wet VPS). Concreet betekent dit dat je recht hebt op de helft van het ouderdomspensioen dat jouw ex-partner tijdens jullie huwelijk heeft opgebouwd, en vice versa.
Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn:
-
Opbouwperiode: alleen het pensioen dat is opgebouwd gedurende het huwelijk of geregistreerd partnerschap valt onder de verdeling. Pensioenrechten opgebouwd vóór het huwelijk of na de scheiding blijven buiten beschouwing.
-
Conversie of verevening: bij verevening ontvang je jouw deel van het pensioen op het moment dat jouw ex-partner met pensioen gaat. Bij conversie wordt jouw deel omgezet in een zelfstandig recht, los van het pensioen van jouw ex-partner. Het is belangrijk om samen te bepalen welke methode het beste bij jullie situatie past.
-
Afwijkende afspraken: het is mogelijk om in onderling overleg andere afspraken te maken over de verdeling van het pensioen. Deze afspraken moeten dan wel schriftelijk worden vastgelegd, bijvoorbeeld in het echtscheidingsconvenant.
Voor een nauwkeurige berekening van jouw specifieke situatie is het raadzaam om contact met ons op te nemen. Wij bieden deskundig advies en helpen je bij het maken van weloverwogen keuzes omtrent jouw pensioen na de echtscheiding.
-
- Heb je recht op weduwenpensioen als je gescheiden bent?
-
Na een echtscheiding heb je als ex-partner recht op het bijzonder partnerpensioen (voorheen weduwenpensioen genoemd) dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. Dit is wettelijk vastgelegd en geldt automatisch, tenzij er andere afspraken zijn gemaakt in het echtscheidingsconvenant.
Het bijzonder partnerpensioen wordt alleen uitgekeerd als je ex-partner komt te overlijden. De hoogte is gebaseerd op wat er tijdens het huwelijk is opgebouwd tot aan de scheidingsdatum. Het pensioen dat na de scheiding is opgebouwd, is voor een eventuele nieuwe partner van je ex.
Er zijn enkele belangrijke uitzonderingen:
- Als je in het echtscheidingsconvenant afstand hebt gedaan van het bijzonder partnerpensioen, vervalt dit recht. Dit kan bijvoorbeeld zijn afgesproken in ruil voor andere financiële afspraken.
- Bij een nieuwe relatie of huwelijk blijf je wel recht houden op het bijzonder partnerpensioen van je ex-partner. Dit recht vervalt dus niet als je zelf een nieuwe partner krijgt.
Het is belangrijk om na de scheiding te controleren of het bijzonder partnerpensioen correct is geregistreerd bij de pensioenuitvoerder. Vraag daarom een overzicht op van je pensioenrechten en bewaar alle relevante documenten zorgvuldig.
Wil je hier mee over weten? Neem dan gerust contact met ons op.
- Wat als een ex-partner eerder met pensioen gaat?
-
In Nederland wordt bij een scheiding het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen doorgaans verdeeld tussen beide ex-partners, volgens de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (Wet VPS). Dit betekent dat je recht hebt op een deel van het pensioen van je ex-partner zodra deze met pensioen gaat. Als je ex-partner ervoor kiest om eerder met pensioen te gaan, heeft dit direct invloed op het moment waarop jij jouw deel van het pensioen ontvangt. Je ontvangt jouw (verevenings)recht op het pensioen van jouw ex-partner vanaf het moment dat je ex-partner met pensioen gaat en zolang hij/zij in leven is.
Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn:
-
Ingangsdatum van de uitkering: jouw recht op het verevende pensioen gaat in op het moment dat je ex-partner daadwerkelijk met pensioen gaat. Als je ex-partner eerder met pensioen gaat dan de standaard pensioenleeftijd, ontvang jij jouw deel ook eerder.
-
Hoogte van de uitkering: het bedrag dat je ontvangt, is afhankelijk van de afspraken die tijdens de scheiding zijn gemaakt en de pensioenregeling van je ex-partner. Het is belangrijk om te weten dat eerder met pensioen gaan vaak resulteert in een lager maandelijks pensioenbedrag, aangezien het pensioen over een langere periode wordt uitgekeerd.
-
Duur van de uitkering: je ontvangt jouw deel van het pensioen zolang je ex-partner in leven is. Het recht stopt dus op het moment dat je ex-partner overlijdt. In sommige gevallen heb je daarna nog wel recht op een levenslang bijzonder partnerpensioen.
Het bijzonder partnerpensioen wordt niet beïnvloed door een vroegpensioen. Dit komt pas tot uitkering bij overlijden van de ex-partner die het pensioen heeft opgebouwd.
Het is essentieel om bij de scheiding duidelijke afspraken te maken over de verdeling van het pensioen en deze vast te leggen in het echtscheidingsconvenant. Wij kunnen je goed adviseren over de mogelijke scenario's en hun financiële impact. Neem gerust contact met ons op.
-
- Hoe lang moet ik pensioen betalen aan mijn ex?
-
Bij pensioenverdeling na echtscheiding geldt dat de betalingsverplichting doorloopt zolang beide ex-partners leven. De pensioenuitvoerder betaalt het pensioen rechtstreeks uit aan beide ex-partners zodra de pensioengerechtigde leeftijd is bereikt van degene die het pensioen heeft opgebouwd.
De uitbetaling stopt in de volgende situaties:
- Als de ex-partner die recht heeft op een deel van het pensioen overlijdt, vervalt dit deel. Het vrijgevallen deel gaat dan terug naar de pensioengerechtigde partner.
- Als de pensioengerechtigde partner overlijdt, stopt de uitbetaling van het ouderdomspensioen aan beide partners. De overgebleven ex-partner krijgt dan mogelijk wel het bijzonder partnerpensioen uitgekeerd.
Het is niet mogelijk om eenzijdig te stoppen met de pensioendeling. De verdeling is namelijk gebaseerd op wat tijdens het huwelijk gezamenlijk is opgebouwd. Alleen als beide ex-partners het eens zijn over het aanpassen of stoppen van de verdeling, kan dit worden gewijzigd.
In het echtscheidingsconvenant kunnen wel afwijkende afspraken worden gemaakt over de duur van de pensioendeling. Wij kunnen je goed adviseren over de mogelijkheden en de financiële gevolgen hiervan. Neem gerust contact met ons op.
Het pensioen bij de Scheidingsplanner
Veel mensen vinden pensioen een lastig onderwerp. En al helemaal tijdens een scheiding. Daarom begeleidt de Scheidingsplanner je graag bij alle zaken die bij de verdeling van je pensioen komen kijken. Zo helpen wij je niet alleen met de formulieren voor je pensioenverzekeraar, maar ook zetten we alle zaken en mogelijkheden voor je op een rij, zodat je de beslissingen kunt nemen waar je je goed bij voelt. Niet alleen voor een fijne tijd na je pensionering, maar juist ook gedurende jouw verdere leven na afloop van de scheiding. Naast advies over je pensioen, regelen wij jouw gehele scheiding financieel en fiscaal tot in de puntjes.
Allesomvattend financieel advies
Bij een scheiding spelen de financiën een even belangrijke rol als de juridische rechten en plichten. Je kunt pas echt vooruitkijken als je inzicht in je financiële toekomst hebt. In onze totaaloplossing combineren wij financieel, fiscaal en juridisch advies. Al onze scheidingsadviseurs zijn financiële experts en weten precies hoe het werkt met het huis, de hypotheek, de alimentatie, het bedrijf, noem maar op. Door ons financieel advies kunnen wij je vrij snel inzicht, overzicht en perspectief op jouw leven na de scheiding bieden. Wij kunnen je op basis van mediation begeleiden of - als dat echt niet lukt - eenzijdig/alleen bijstaan.
Mediation
Wij helpen jullie bij voorkeur op basis van mediation. Onze mediators begeleiden de gesprekken en houden de onderlinge communicatie op gang. Tijdens de mediation zorgen zij ervoor dat je samen duurzame afspraken maakt, die draagvlak hebben voor de toekomst. Wij denken altijd creatief en oplossingsgericht met je mee om alle opties op tafel te krijgen, zodat je tot overeenstemming kunt komen.
Bij de Scheidingsplanner is de mediator en financieel adviseur dezelfde persoon. Hierdoor weten wij heel snel of bepaalde wensen ook echt financieel haalbaar zijn. Deze aanpak zorgt voor een kostenbesparende en vlotte afwikkeling van jouw scheiding.
Eenzijdig scheiden
Lukt het om bepaalde redenen niet om samen aan tafel afspraken te maken? Wij kunnen je ook helpen bij een eenzijdige scheiding. Wij zijn dan jouw vertrouwenspersoon en behartigen jouw belangen. We proberen wel om er in goed overleg met de andere partij samen uit te komen om langdurige procedures zoveel mogelijk te voorkomen. Uiteraard brengen wij bij een eenzijdige scheiding ook jouw financiële toekomst volledig in kaart. Ook in dit traject denken wij creatief en oplossingsgericht met je mee om alle opties op tafel te krijgen, zodat je tot overeenstemming kunt komen.
Vrijblijvend kennismaken
Een scheidingstraject is een vertrouwenstraject. Vertrouwen geven en krijgen begint met persoonlijk kennismaken, iets van de Scheidingsplanner graag met jou doet. Ons vrijblijvend kennismakingsgesprek geeft jou de gelegenheid om jouw verhaal te vertellen en jouw vragen te stellen. Wij nemen de tijd om jouw situatie te inventariseren en jouw vragen te beantwoorden. Ook geven we je meer inzicht in onze werkwijze. Maak gerust een afspraak, wij nemen de kosten voor onze rekening.
Gratis scheidingsboekje
Wil je meer inzicht in wat er allemaal bij jouw scheiding komt kijken? Vraag dan ons gratis scheidingsboekje aan. Je verkrijgt kennis rondom het scheidingsproces, de zaken die moeten worden geregeld en de keuzes die je daarbij kunt maken.
