De onderhoudsplicht
Wat betekent de onderhoudsplicht na de scheiding?
Na de scheiding hebben ex-partners een onderhoudsverplichting tegenover elkaar en tegenover hun eventuele kinderen. Deze onderhoudsverplichting is wettelijk geregeld en vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek. De afspraken die je met elkaar maakt over de onderhoudsplicht worden opgenomen in het scheidingsconvenant. We informeren je op deze pagina graag verder over de bijzonderheden van de onderhoudsplicht.
Inhoudsopgave van deze pagina
> Wie hebben een onderhoudsverplichting?
> Hoe zit het met de onderhoudsplicht voor partners?
> Hoe zit met de onderhoudsplicht van ouders voor kinderen?
> Wat verandert er in de onderhoudsplicht van ouders na 18 jaar?
> En in de onderhoudsplicht van ouders na 21 jaar?
> Heeft een stiefouder een onderhoudsplicht voor stiefkinderen?
> Kunnen ouders de onderhoudsplicht weigeren?
> Overige veelgestelde vragen
Wie hebben een onderhoudsverplichting?
De onderhoudsplicht van ex-partners ten opzichte van elkaar geldt wettelijk als je gehuwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt. Hierbij maakt het niet of je in (beperkte) gemeenschap van goederen gehuwd bent of op huwelijkse voorwaarden. Voor samenwoners is de onderhoudsplicht niet wettelijk geregeld, zonder samenlevingscontract ben je elkaar dus eigenlijk niks verplicht. Heb je wel een samenlevingscontract? Kijk dan in het contract na of je hier destijds misschien wel afspraken over hebt opgenomen.
De onderhoudsplicht ten opzichte van de kinderen geldt voor alle ouders, dus ongeacht of je gehuwd of geregistreerde partners bent of samenwoont (met en zonder samenlevingscontract).
Hoe zit het met de onderhoudsplicht voor partners?
Na de scheiding ben je verplicht om financieel voor elkaar te blijven zorgen. Als jouw ex-partner niet in zijn of haar eigen levensonderhoud kan voorzien, dan ben je onderhoudsplichtig en moet je alimentatie gaan betalen. In principe draagt de partner met het hoogste inkomen bij aan de kosten van levensonderhoud van de partner met het laagste inkomen. Er wordt op basis van een zogenoemde draagkrachtberekening bepaald of en in hoeverre een bijdrage kan worden betaald.
Hoe lang de onderhoudsplicht duurt hangt van je situatie af. Maar let op! Het hoeft echter niet altijd zo te zijn dat er partneralimentatie met elkaar overeengekomen wordt. Dit kan aan de uitkomst van de berekeningen liggen, maar ook aan de afspraken die je met elkaar maakt. Je kunt namelijk altijd in onderling overleg afwijkende afspraken vaststellen, dit geldt ook voor samenwoners.
Alles in één keer goed geregeld.
Ruim 15 jaar ervaring met een hoge klantwaardering
Begeleiding op financieel, fiscaal en juridisch gebied
Met oog voor de emoties
Allesomvattend Scheidingsplan®
Snel inzicht in de financiële toekomst & woonwensen
Creatief en oplossingsgericht meedenken
Ervaringen
"Hele prettige begeleiding van het hele team. Onze vragen werden snel en deskundig beantwoord."
"Zeer meedenkend en zeer tevreden. Deskundig aanpak. Ik ben ontzettend goed door dit proces geholpen. Ik weet dat het zonder jullie niet zo vlot was verlopen. Fijn is dit proces niet, maar door jullie er goed doorheen gekomen."
Hoe zit met de onderhoudsplicht van ouders voor kinderen?
Ouders zijn wettelijk verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van hun kinderen. Voor de kinderen ben je daarom beiden, naar draagkracht, onderhoudsplichtig. De bijdrage die je betaalt of ontvangt voor de kosten van het onderhoud van jouw kinderen wordt kinderalimentatie genoemd. Bij het vaststellen van het alimentatiebedrag spelen meerdere factoren een rol, zoals de draagkracht, de behoefte van de kinderen om dezelfde dingen te kunnen blijven doen en de zorgregeling. Alle afspraken rondom de kinderen en de onderhoudsplicht leg je vast in het ouderschapsplan dat je wettelijk verplicht bent om op te stellen, deze verplichting geldt ook voor samenwoners en geregistreerde partners.
Wat verandert er in de onderhoudsplicht van ouders na 18 jaar?
Je hebt een onderhoudsplicht, totdat de kinderen 21 jaar worden. Tot die leeftijd blijf je verplicht om bij te dragen aan de kosten van levensonderhoud en studie, ongeacht of jouw kinderen wel of niet thuis wonen. Je bent dus nog steeds verantwoordelijk voor dat jouw kinderen onderdak, kleding, voeding, scholing en medische hulp krijgen. Er verandert derhalve niets op het moment dat de kinderen 18 jaar oud worden, behalve dat vanaf deze leeftijd het vastgestelde bedrag in beginsel direct aan het kind wordt betaald, tenzij hierover bij de scheiding andere afspraken zijn gemaakt en het kind daarin berust. Je kunt de gemaakte afspraken overigens wel wijzigen als de situatie van jezelf of van jouw ex-partner veranderd. Denk hierbij aan gewijzigde financiële omstandigheden, je kunt het bedrag dan laten herberekenen.
En in de onderhoudsplicht van ouders na 21 jaar?
Je bent als ouders niet meer financieel verantwoordelijk voor jouw kinderen als zij 21 jaar oud zijn. De verplichting tot het betalen van kinderalimentatie eindigt daarom als het kind deze leeftijd bereikt, tenzij het kind kan aantonen dat hij of zij zelf niet in het eigen levensonderhoud kan voorzien en dus nog behoeftig is. Daarnaast kun je zelf in afwijkende afspraken hebben vastgelegd dat je als ouder – nadat het kind 21 jaar is geworden – nog in de kosten blijft bijdragen, bijvoorbeeld omdat jouw kind nog studeert. Hierdoor kan een kind na zijn 21ste verjaardag toch nog recht op alimentatie hebben.
Persoonlijke tip van de Scheidingsplanner
Als je gaat scheiden en de afspraken vastlegt in een scheidingsconvenant, dan is het ook verstandig om af te spreken of en hoe je na de 21-jarige leeftijd van een kind nog blijft bijdragen aan de kosten van levensonderhoud en/of studie. Je bent tot 21 jaar namelijk onderhoudsplichtig, maar als een kind gaat studeren, dan is het vaak niet met 21 jaar klaar. Onze tip is om daar in ieder geval over na te denken en zaken op voorhand samen met de andere ouder vast te leggen. Dat kan discussie achteraf voorkomen. Zijn de kinderen al een jaar of 16? Bespreek het dan ook alvast met hen, ga met ze in gesprek en proef hoe zij er over denken. Is weliswaar ook een momentopname, maar het is wel voorbereiden op een situatie die vaak al vrij vlot volgt. Immers, tijd gaat vaak sneller dan we beleven.
Scheidingsplanner Norman Talma
Heeft een stiefouder een onderhoudsplicht voor stiefkinderen?
Ben je als stiefouder getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap met de ouder van een minderjarig kind dat hoofdzakelijk bij jou woont? Dan heb je als stiefouder een onderhoudsplicht ten aanzien van dit stiefkind. Dit geldt ook als je samenwoont en je beide wettelijk het ouderlijk gezag hebt over dit kind.
Kunnen ouders de onderhoudsplicht weigeren?
Je kunt de onderhoudsplicht als ouders met ouderlijk gezag niet weigeren, omdat je de wettelijke verplichting hebt om tot hun 21ste verjaardag voor jouw kinderen te zorgen. Een ontheffing van de onderhoudsplicht is dus ook niet mogelijk. Je mag ook niet stoppen met het betalen van de kinderalimentatie, omdat je bijvoorbeeld jouw kinderen niet ziet of omdat je ex-partner de afspraken niet nakomt.
Overige veelgestelde vragen over 'Onderhoudsplicht bij een scheiding'
Hieronder vind je de antwoorden op andere veelgestelde vragen over 'Onderhoudsplicht bij een scheiding'.
- Hoe lang onderhoudsplicht na scheiding?
-
De duur van de onderhoudsplicht na een scheiding – ook wel alimentatieplicht genoemd – hangt af van jullie persoonlijke situatie en de afspraken die jullie gaan maken. Dit zijn in hoofdlijnen de belangrijkste regels voor partner- en kinderalimentatie:
Partneralimentatie
- De onderhoudsplicht voor scheidingen na 1 januari 2020 duurt maximaal 5 jaar.
- Voor scheidingen vóór 1 januari 2020 geldt een maximale termijn van 12 jaar.
De precieze regels over de duur van partneralimentatie lees je op de pagina 'Partneralimentatie'. Je vindt er ook de wettelijke uitzonderingen.
Kinderalimentatie
- Kinderalimentatie moet worden betaald tot het kind 21 jaar oud is
Op de pagina 'Kinderalimentatie' lees je meer over alle bijzonderheden rondom dit onderwerp.
De Scheidingsplanner biedt advies om duidelijke afspraken te maken over alimentatie. Wij zorgen dat alles voldoet aan de wet- en regelgeving en helpen bij het opstellen van een toekomstbestendig plan.
Tip: Vraag een gratis kennismakingsgesprek aan om jouw onderhoudsplicht of alimentatierechten te bespreken!
- Welke kosten vallen onder de onderhoudsplicht?
-
De onderhoudsplicht na een scheiding is bedoeld om financieel bij te dragen aan het levensonderhoud van je ex-partner en/of kinderen. Wat hieronder valt, hangt af van het type alimentatie:
Kosten bij partneralimentatie
Partneralimentatie is bedoeld om de ex-partner te helpen een vergelijkbaar levenspeil te behouden als tijdens het huwelijk. Onder de onderhoudsplicht vallen:
- Levensonderhoud: basisbehoeften zoals huur, boodschappen en kleding.
- Vaste lasten: kosten zoals verzekeringen, energie, en abonnementen.
- Bijzondere uitgaven: kosten die specifiek zijn voor de levensstijl van de ex-partner, zoals hobby’s of medische kosten.
Kosten bij kinderalimentatie
Kinderalimentatie is bedoeld om bij te dragen aan de verzorging en opvoeding van kinderen. Hieronder vallen:
- Dagelijkse verzorging: boodschappen, kleding, en schoolkosten.
- Onderwijs en opvang: schoolgeld, boeken, kinderopvang en studie.
- Gezondheidszorg: zorgpremie, medicijnen en tandartskosten.
- Extra activiteiten: sport, muziekles en andere hobby’s van het kind.
Belangrijke aandachtspunten
- De precieze kosten die onder de onderhoudsplicht vallen, worden afgestemd op de financiële situatie van beide partijen en de specifieke behoeften van de kinderen of ex-partner.
- Afspraken hierover worden in overleg vastgelegd in het echtscheidingsconvenant.
- Is het verplicht om partneralimentatie te betalen?
-
Ja, het betalen van partneralimentatie kan verplicht zijn, afhankelijk van je situatie. De verplichting is vastgelegd in de wet en heeft als doel om de financieel zwakkere partner na de scheiding te ondersteunen. Hieronder leggen we uit wanneer partneralimentatie verplicht is en welke factoren meespelen.
Wanneer is partneralimentatie verplicht?
-
Onderhoudsplicht: als je getrouwd bent geweest of een geregistreerd partnerschap had, geldt er een wettelijke onderhoudsplicht. Dit betekent dat je financieel moet bijdragen aan het levensonderhoud van je ex-partner als deze onvoldoende inkomen heeft om in eigen behoeften te voorzien.
-
Afhankelijk van de situatie: de verplichting geldt alleen als je ex-partner hier daadwerkelijk behoefte aan heeft én jij de financiële draagkracht hebt om te betalen. Tijdens het scheidingsproces wordt berekend of partneralimentatie noodzakelijk is en wat een redelijke bijdrage is.
-
Afspraken in overleg of via de rechter: partneralimentatie kan in overleg worden vastgesteld, bijvoorbeeld via mediation. Als jullie het niet eens worden, bepaalt de rechter de hoogte en duur van de alimentatie.
Zijn er uitzonderingen?
Partneralimentatie is niet verplicht als:
- Beide partners financieel onafhankelijk zijn.
- Er in het scheidingsconvenant is afgesproken om van alimentatie af te zien.
- De ontvangende partner opnieuw trouwt, samenwoont of een geregistreerd partnerschap aangaat.
-
Onze hulp bij een scheiding
Bij een scheiding spelen de financiën een even belangrijke rol als de juridische rechten en plichten. Je kunt pas echt vooruitkijken als je inzicht in je financiële toekomst hebt. In onze totaaloplossing combineren wij financieel, fiscaal en juridisch advies. Al onze scheidingsadviseurs zijn financiële experts en weten precies hoe het werkt met het huis, de hypotheek, de alimentatie, het bedrijf, noem maar op. Door ons financieel advies kunnen wij je vrij snel inzicht, overzicht en perspectief op jouw leven na de scheiding bieden. Wij kunnen je op basis van mediation begeleiden of - als dat echt niet lukt - eenzijdig/alleen bijstaan.
Mediation
Wij helpen jullie bij voorkeur op basis van mediation. Onze mediators begeleiden de gesprekken en houden de onderlinge communicatie op gang. Tijdens de mediation zorgen zij ervoor dat je samen duurzame afspraken maakt, die draagvlak hebben voor de toekomst. Wij denken altijd creatief en oplossingsgericht met je mee om alle opties op tafel te krijgen, zodat je tot overeenstemming kunt komen.
Bij de Scheidingsplanner is de mediator en financieel adviseur dezelfde persoon. Hierdoor weten wij heel snel of bepaalde wensen ook echt financieel haalbaar zijn. Deze aanpak zorgt voor een kostenbesparende en vlotte afwikkeling van jouw scheiding.
Eenzijdig scheiden
Lukt het om bepaalde redenen niet om samen aan tafel afspraken te maken? Wij kunnen je ook helpen bij een eenzijdige scheiding. Wij zijn dan jouw vertrouwenspersoon en behartigen jouw belangen. We proberen wel om er in goed overleg met de andere partij samen uit te komen om langdurige procedures zoveel mogelijk te voorkomen. Uiteraard brengen wij bij een eenzijdige scheiding ook jouw financiële toekomst volledig in kaart. Ook in dit traject denken wij creatief en oplossingsgericht met je mee om alle opties op tafel te krijgen, zodat je tot overeenstemming kunt komen.
Vrijblijvend kennismaken
Een scheidingstraject is een vertrouwenstraject. Vertrouwen geven en krijgen begint met persoonlijk kennismaken, iets van de Scheidingsplanner graag met jou doet. Ons vrijblijvend kennismakingsgesprek geeft jou de gelegenheid om jouw verhaal te vertellen en jouw vragen te stellen. Wij nemen de tijd om jouw situatie te inventariseren en jouw vragen te beantwoorden. Ook geven we je meer inzicht in onze werkwijze. Maak gerust een afspraak, wij nemen de kosten voor onze rekening.
